W historii Alei Wojska Polskiego w Szczecinie odbijają się koleje naszego społeczeństwa po II wojnie światowej.
Odbudowa, zagospodarowywanie i funkcjonowanie tej arterii to ciąg wydarzeń, które mówią o losach tego miasta – dla wielu Polaków z dalszych regionów Polski – położonego gdzieś daleko na zachodzie kraju i chyba nad morzem…
Aleja Wojska Polskiego w Szczecinie (przed 1945 r. niem. Falkenwalder Straße), to jedna z głównych ulic Szczecina – najdłuższa ulica śródmiejska naszego miasta (długość 6,9 km) przebiegająca od centrum miasta w kierunku północno-zachodnim.
Ulica rozpoczyna swój bieg na placu Zwycięstwa na osiedlu Centrum i biegnie na północny zachód...
W wyniku bombardowań Szczecina w czasie II wojny światowej zniszczeniu uległa część zabudowy w obrębie placu Zgody.
Pl. Zgody przed wojną:
Reprezentacyjna aleja, po powojennej, siermiężnej komunistycznej odbudowie, funkcjonowała jako centrum miasta, w którym nie było innego centralnego punktu, takiego jak np. rynek miejski. To tu koncentrował się prywatny handel w małych pawilonach wybudowanych wzdłuż alei w miejsce zburzonych kamienic. Tutaj funkcjonowały kawiarnie i restauracje, które miały różną reputację, ale przyciągały mieszkańców i ulica tętniła własnym życiem. Zachowując proporcje, można porównać Aleję Wojska Polskiego w Szczecinie do Ulicy Piotrkowskiej w Łodzi!
Fatalną decyzją jednego z prezydentów miasta, 1 grudnia 1973 r., z najważniejszego odcinka alei między placem Szarych Szeregów a placem Zwycięstwa wycofano ruch tramwajowy. Spowodowało to stopniową „śmierć” ulicy i ucieczkę sklepów i biznesów w inne części miasta.
Fontanna o potocznej nazwie „Ściana Płaczu”, która w istocie wyrażała uczucia po degradacji tej ulicy, sama została zlikwidowana niedługo potem i pozostało po niej już tylko wspomnienie:
Przez wiele dekad nie zrobiono niczego, aby ożywić ten zapomniany fragment centrum (!) miasta.
W lipcu i sierpniu 2015 r. Szczecińskie Towarzystwo Socjologiczne i Centrum Rozwoju Społeczno-Gospodarczego przeprowadziły konsultacje społeczne dotyczące przyszłego wyglądu odcinka alei Wojska Polskiego między placem Szarych Szeregów a placem Zwycięstwa. W konsultacjach społecznych mieszkańcy odrzucili możliwość odtworzenia torowiska tramwajowego lub przemiany alei w deptak. W styczniu 2017 r. miasto przeprowadziło drugie konsultacje społeczne, w których członkowie rad osiedli oraz mieszkańcy mieli możliwość wyboru jednej z czterech koncepcji przebudowy alei. Wybrano wariant I: dwie jezdnie po jednym pasie ruchu rozdzielone pasem zieleni z miejscami parkingowymi, wprowadzenie strefy z ograniczeniem prędkości do 30 km/h.
W czerwcu 2017 r. miasto we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich ogłosiło konkurs na opracowanie projektu przebudowy alei Wojska Polskiego od placu Zwycięstwa do placu Szarych Szeregów. W konkursie zwyciężył projekt przygotowany przez pracownię Archaid. Pod koniec 2020 r. miasto ogłosiło przetarg na przeprowadzenie remontu rzeczonego odcinka alei zgodnie ze zwycięskim projektem. Przetarg rozstrzygnięto w marcu 2021 r. na korzyść firmy MTM S. A.
Właśnie dzisiaj 26. sierpnia, po zakończeniu ośmioletniej rewitalizacji, aleja została udostępniona mieszkańcom.
Po 50. latach martwoty, Aleja Wojska Polskiego ma szansę wrócić do życia miasta i stać się jedną z jego wizytówek.
Mieszkam w Szczecinie od bardzo wielu lat (najstarsi górale nie pamiętają od kiedy) i od zawsze Aleja Wojska Polskiego była dla mnie najważniejszą częścią miasta. Jej smutne losy martwiły mnie i dlatego cieszę się, że po latach coś się zmienia na lepsze …
Czy to się stanie?
